Szambo ekologiczne - rozwiązanie najprostsze, ale czy ekonomiczne?

Szambo ekologiczne, czyli zbiornik bezodpływowy, w którym gromadzone zanieczyszczenia płynne wywożone są cyklicznie przy pomocy taboru asenizacyjnego, jest rozwiązaniem najprostszym spośród wszystkich systemów indywidualnej gospodarki ściekowej. Niestety jego eksploatacja obarczona jest największymi kosztami oraz sporymi uciążliwościami dla użytkowników.

1. Jak jest zbudowane szambo ekologiczne?
2. Dobór pojemności do potrzeb. Czyli jak często opróżniać szambo?
3. Szambo ekologiczne, jakie ma wady i zalety?
4. Cechy szamba ekologicznego zależne od innych czynników
5. Zestawienie cech szamba ekologicznego

1.1 Jak jest zbudowane szambo ekologiczne?

Materiałem z którego jest najczęściej wykonane szambo ekologiczne to beton oraz tworzywa sztuczne (m.in. polietylen, laminat poliestrowo-szklany itp.)

Zazwyczaj szambo ekologiczne wykonane jest jako jednokomorowe z jednym kominem rewizyjnym, przez który odbywa się wypompowywanie zanieczyszczeń taborem asenizacyjnym. Dostępne na rynku są rozwiązania wielokomorowe umożliwiające podłączenie np. dwóch budynków do jednego szamba i niezależne opróżnianie każdej z komór na koszt mieszkańców użytkujących daną komorę.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami (§ 35 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – Dz.U. z 2015 r. poz. 1422) szambo ekologiczne musi mieć kominek wentylacyjny o wysokości minimum 50 cm ponad poziom terenu w celu odprowadzania trujących gazów powstających wewnątrz zbiornika.

W przypadku braku tzw. wentylacji wysokiej budynku lub niewłaściwego jej wykonania kominek wentylacyjny szamba stanowi źródło wydobywania się bardzo uciążliwych zapachów złowonnych. Rozwiązaniem takiego problemu jest wykonanie lub poprawienie wentylacji wysokiej. Absolutnie nie należy zatykać lub demontować kominka wentylacyjnego szamba, ponieważ zbieranie się trujących gazów wewnątrz zbiornika może mieć tragiczne konsekwencje. Ponadto brak kominka wentylacyjnego bywa przyczyną wysysania wody z syfonów instalacji wewnętrznej budynku podczas opróżniania szamba, co wiąże się z rozprzestrzenianiem gazów złowonnych wewnątrz pomieszczeń mieszkalnych.

1.2 Szambo ekologiczne – dobór. Czyli jak często opróżniać szambo?

Szambo powinno być dobierane na podstawie rzeczywistego zużycia wody w taki sposób, aby częstotliwość jego opróżniania mieściła się w przedziale od 7 do 21 dni. Częstotliwość opróżniania powyżej 21 dni niesie bardzo wysokie prawdopodobieństwo intensyfikacji powstawania gazów złowonnych w wyniku fermentacji nieczystości zgromadzonych w szambie. Natomiast częstotliwość opróżniania wynosząca mniej niż 7 dni jest uciążliwa dla użytkowników z powodu zbyt częstej pracy sprzętu asenizacyjnego (hałas, zapach).

PRZYKŁAD DOBORU SZAMBA EKOLOGICZNEGO

• Ilość użytkowników 4 osoby
• Dzienne zużycie wody przez 1 osobę 100 litrów
• Planowana częstotliwość opróżniania szamba 21 dni

Pojemność szamba = 4 osoby * 100 litrów/osobę * 21 dni = 8400 litrów

UWAGA! Należy pamiętać, że budowa szamba o pojemności do 10m3 wymaga jedynie zgłoszenia do starostwa powiatowego. Szambo o większej pojemności wymaga pozwolenia na budowę.

1.3 Szambo ekologiczne – wady i zalety.

Szambo ekologiczne ma następujące ZALETY:

• Małe koszty inwestycyjne oraz eksploatacyjne w bardzo krótkim okresie użytkowania. Szambo ekologiczne użytkowane np. przez 6 osób jest opłacalne w okresie wynoszącym zaledwie 2-3 lata. Dlatego tego typu rozwiązanie gospodarki ściekowej jest korzystne ekonomicznie wyłącznie w sytuacji, gdy mamy potwierdzone informacje, iż eksploatowany budynek będzie wkrótce podłączony do kanalizacji sanitarnej.

Szambo ekologiczne ma następujące WADY:

• Uciążliwość związana z pracą taboru asenizacyjnego. Konieczność wywozu nieczystości związana jest z hałasem oraz intensywnym rozprzestrzenianiem się zapachów złowonnych w czasie pracy taboru asenizacyjnego. Bardzo często wymagana jest obowiązkowa obecność jednego z domowników w celu rozliczenia się za usługę.

UWAGA! Niedogodność związaną z pracą taboru asenizacyjnego można zmniejszyć poprzez montaż zbiornika bezodpływowego wyposażonego w dodatkowy króciec ze złączem typu strażackiego do opróżniania nieczystości . Takie rozwiązanie umożliwia ułożenie przewodu ssącego w ziemi i wyprowadzenie końcówki w pewnej odległości od zbiornika, co automatycznie oddala również lokalizację pracującego sprzętu asenizacyjnego.

• Niedogodność wynikająca z konieczności pamiętania o wywozie nieczystości płynnych. Regularne kontrola ilości ścieków w zbiorniku jest uciążliwa w dłuższej perspektywie czasu, a sama kontrola nie należy do czynności przyjemnych. Występujące na rynku czujniki poziomu ścieków bywają zawodne ze względu na wyjątkowo agresywne środowisko pracy. Przy eksploatacji urządzenia pomiarowego użytkownik dowiaduje się o jego awarii dopiero w momencie wylewania się zanieczyszczeń przez właz, co jest wyjątkowo kłopotliwe podczas okresów świątecznych lub weekendów.
• Największe koszty eksploatacyjne w dłuższej perspektywie czasu spośród wszystkich rozwiązań do gospodarki ściekowej. Eksploatacja zbiorników bezodpływowych generuje łączne koszty eksploatacji po 10 latach na poziomie nawet do 50 tyś. złotych, które są dwukrotnie większe w porównaniu do pozostałych rozwiązań.

1.4 Cechy szamba ekologicznego zależne od innych czynników.

• W przypadku zbiorników bezodpływowych wykonanych z betonu, ich montaż wymaga wykorzystania sprzętu ciężkiego mogącego posadowić zbiornik na dnie wykopu. Często się zdarza, że w miejscu przewidzianym na montaż szamba jest za mało miejsca na swobodne manewrowanie ciężkim sprzętem, co utrudnia, a czasem uniemożliwia jego montaż.
• Wytrzymałość szamb betonowych jest powszechnie znana. Niestety zbiorniki betonowe posiadają niską trwałość łączeń poszczególnych elementów zbiornika i po pewnym czasie dochodzi do rozszczelnienia zbiorników i nabierania wody np. po opadach atmosferycznych lub roztopach. Taka sytuacja generuje dodatkowe, nieprzewidziane koszty związane z koniecznością częstszych wywozów nieczystości taborem asenizacyjnym. Z kolei zbiorniki z tworzyw sztucznych posiadają wysoką trwałość gwarantującą szczelność przez wiele lat. Jednak mniejsza wytrzymałość, w porównaniu do zbiorników betonowych, wymaga w przypadku posadowienia zbiorników z tworzyw sztucznych w terenach najazdowych, wykonania dodatkowych wzmocnień nad zbiornikiem np. z płyt betonowych.

Zestawienie cech szamba ekologicznego.

UWAGA! Należy zaznaczyć, że występują sytuacje, gdzie przy braku kanalizacji sanitarnej, szambo ekologiczne jest jedynym rozwiązaniem na korzystnie z budynku. Taka sytuacja to bardzo trudne warunki gruntowe (np. grunty nieprzepuszczalne typu gliny, iły itp.) uniemożliwiające odprowadzenie oczyszczonych ścieków do gruntu.

Przy bardzo wysokim poziomie wód gruntowych szambo również może okazać się jedynym rozwiązaniem. W takim przypadku należy pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu zbiornika przed wyporem wód gruntowych. Brak zabezpieczenia antywyporowego będzie kłopotliwy również w przypadku zbiorników betonowych.

Przykładem certyfikowanego szamba plastikowego zapewniającego szczelność dzięki dwuwarstwowej konstrukcji ścianki jest szambo firmy.

Czytaj dalej... 

Przydomowa oczyszczalnia ścieków z drenażem rozsączającym, czyli osadnik gnilny z systemem doczyszczającym ścieki w warstwie żwiru. Jest to najprostszy typ przydomowej oczyszczalni ścieków charakteryzujący się najmniejszą skutecznością oczyszczania - dowiedz wię więcej: co to oczyszczalnia drenażowa?